احتمالاً به هنگام عبور از خیابانهای مختلف، دریچه‌های بزرگی که روی سطح زمین نصب شده‌اند را بسیار دیده‌اید. این دریچه‌ها برای پوشاندن دهانه منهول یا به عبارتی کانال آدمرویی هستند که در زیر خیابان قرار دارد. درواقع منهول‌ها شبکه‌ای از کانال‌های زیرزمینی هستند که برای تأمین زیرساخت‌های شهری و تأسیسات در نظر گرفته می‌شوند.
امروزه دریچه‌های منهول بسته به کاربردی که دارند، در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شوند که هر یک، ویژگیهای منحصربهفردی دارند که بسته به شرایط میتوانند بر یکدیگر برتری یابند. یکی از مهم‌ترین فاکتورهای ردهبندی دریچه منهول، کلاس مقاومتی آن است که در این مقاله سعی داریم با بررسی کاربرد این تجهیزات و مقایسه کلاس مقاومی آن‌ها، اطلاعات جامعی در خصوص دریچه منهول را در اختیار شما قرار دهیم.
کاربرد دریچه‌های منهول چیست؟
به‌طورکلی میتوان گفت دریچه منهول جهت بهبود دسترسی متخصصین تکنسین و دیگر کارکنان به کانال‌های زیرزمینی، تولید و نصب می‌شوند؛ همچنین این تجهیزات شهری، از خطراتی نظیر سقوط افراد یا اشیای آن‌ها به درون منهول نیز جلوگیری میکنند. یکی دیگر از عوامل تعیین‌کننده کاربرد دریچه منهول، محل نصب آن است؛ به‌گونه‌ای که سطح سرویس و ترافیک یک خیابان میتواند در انتخاب نوع دریچه منهول، تأثیر مستقیم داشته باشد.
علاوه بر این موارد، بارندگی شدید و جمع‌شدن آبهای سطحی در خیابان، میتواند منجر به ایجاد گره‌های ترافیکی شود؛ به همین جهت با تعبیه یک دریچه منهول مشبک، میتوان آب را به کانال‌های فاضلاب شهری منتقل کرد و از مسائلی نظیر آبگرفتگی معابر جلوگیری کرد.
انواع دریچه‌های منهول به لحاظ جنس
همان‌طور که پیشتر نیز اشاره شد کاربرد دریچه منهول میتواند در انتخاب آن تأثیرگذار باشد؛ چرا که هر یک از دریچه‌های منهول به‌گونه‌ای طراحی و تولید شده‌اند تا نیازهای مشخصی را پوشش دهند؛
بنابراین، باید نسبت به انواع دریچه منهول و کارایی آن‌ها، آگاهی داشته باشید تا سازگارترین دریچه را متناسب با تقاضایی که دارید انتخاب کنید؛ به همین جهت در این قسمت به معرفی برخی از مهم‌ترین انواع دریچه منهول بر اساس جنس پرداخته‌ایم.
دریچه منهول بتنی
دریچه منهول بتنی بهواسطه ویژگیهایی که دارد، بهعنوان دریچه ضدسرقت نیز معروف است؛ چرا که از مواد غیربازیافتی و بی‌ارزش تولید شده و با وزن بالایی که دارد، جابهجایی آن بسیار دشوار است.
این نوع دریچه منهول از مقاومت بالایی در برابر فشار، ضربه و فرسایش در اثر مواد اسیدی، برخوردار است؛ اما وزن بالای آن و ترکخوردگی بر اثر یخ‌زدن، سبب کم‌رنگ‌شدن آن در سطح شهر شده است.
دریچه منهول چدنی
یکی از مزیت‌های دریچه منهول چدنی، سبک بودن و قابلیت جابهجایی آسان آن است؛ اما این دریچه نیز چالش‌های خاص خود را دارد؛ زیرا یک دریچه بازیافتی و سبک بهترین گزینه برای سرقت بوده و هرساله خسارت‌های جانی و مالی بسیاری را به دنبال دارد؛ همچنین از دیگر عیب‌های این دریچه منهول، مقاومت پایین آن در برابر رطوبت، ضربه و مواد اسیدی است.
دریچه منهول پلی‌اتیلن
این دریچه منهول نیز به دلیل سبک بودن و قابلیت بازیافتی که دارد، همانند دریچه‌های چدنی، بسیار مورد سرقت قرار میگیرد. درواقع سبکی این نوع دریچه منهول باعث شده است به هنگام عبور اتومبیل‌ها از روی آن، در جای خود بلغزد؛ اما مقاومت و طول عمر بالایی که دارد سبب کاربرد گسترده آن در سطح شهر شده است.
دریچه منهول کامپوزیتی
از مهم‌ترین مزایای دریچه منهول کامپوزیت، سبکی آن نسبت به دریچه منهول بتن و چدنی است؛ اما بهواسطه تولید آن از مواد غیربازیافتی، میتوان گفت احتمال سرقت آن بسیار پایین است.
اگرچه این نوع دریچه منهول نسبت به دیگر دریچه‌ها مزایای بیشتری دارد؛ اما معایبی نظیر ناسازگاری با محیط‌زیست و عدم امکان پیداشدن آن به هنگام مدفون شدن در زیر مصالح راه‌سازی، سبب کمترشدن کارایی آن در برخی از معابر شده است.
ردهبندی دریچه‌های منهول بر اساس مقاومت
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای ردهبندی دریچه‌های منهول، میزان مقاومت آن‌ها در برابر عوامل مختلف است؛ به‌گونه‌ای که استانداردهای جهانی بسیاری جهت مقایسه مقاومت دریچه منهول تعریف شده است.
به‌منظور آشنایی بیشتر با این موضوع، در این قسمت سعی داریم به بررسی کلاس مقاومتی دریچه‌های منهول بر اساس استاندارد 14976 سازمان ملی استاندارد بپردازیم که طی آن، دریچه‌ها باتوجه‌به میزان تحمل بار، در 6 گروه زیر دسته‌بندی می‌شوند.
A15
این کلاس مقاومتی نشاندهنده میزان تحمل دریچه منهول تا وزن 1.5 تن است؛ به همین جهت دریچه‌های منهولی که در با این درجه مقاومت تولید می‌شوند، برای نصب در مسیرهای پیاده یا کناره‌های گذرگاه‌ها مناسب هستند؛ علاوه بر این موارد، در مسیرهای دوچرخه نیز کاربرد دارند.
B125
میزان تحمل وزن دریچه‌های منهول قرار گرفته در این کلاس مقاومتی، 12.5 تن است؛ به همین دلیل بیشتر در معابری کاربرد دارند که محل عبور‌و‌مرور وسایل نقلیه سبک هستند؛ بنابراین، ممکن است این نمونه دریچه منهول را در قسمت‌های پارک خودرو و همچنین پیاده‌روها مشاهده کنید.
C250
میزان تحمل وزن دریچه‌های منهول قرار گرفته در این کلاس مقاومتی، 12.5 تن است؛ به همین دلیل بیشتر در معابری کاربرد دارند که محل عبور‌و‌مرور وسایل نقلیه سبک هستند؛ بنابراین، ممکن است این نمونه دریچه منهول را در قسمت‌های پارک خودرو و همچنین پیاده‌روها مشاهده کنید.
D400
این نمونه دریچه منهول تا وزن 40 تن را میتواند تحمل کند؛ به همین جهت در مناطق پرتردد و قسمت ماشین‌رو خیابان‌ها کاربرد دارد؛ علاوه بر این، در معابر عبوری ماشینهای سنگین نیز قابل نصب است.
E600
دریچه منهول با کلاس مقاومتی E600 به دلیل ظرفیتی که در برابر وزن‌های بالا دارد، در نواحی مختلفی همچون کارخانه‌ها، اسکله و انبارهای مختلف، بسیار کاربردی است؛ چرا که قادر به تحمل حداکثر وزن 60 تن است.
F900
این مدل دریچه منهول نیز به سبب تحمل حداکثر وزن 90 تن، در مناطقی نظیر باندهای فرودگاه و محل عبور و مرور ماشین آلات صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد.
جمع‌بندی
امروزه با پیشرفت تکنولوژی دریچه‌های متنوعی جهت پوشش دهانه منهول یا کانال‌های آدم‌رو طراحی و تولید می‌شوند که هر یک از آن‌ها بسته به قابلیت‌هایی که دارند، برای مناطق خاصی کاربردی هستند؛ به‌گونه‌ای که ممکن است برای رفع چالش‌های یک معبر، دریچه منهول بتنی گزینه مناسبی باشد؛ اما برای محدوده‌ای دیگر بسته به عملکردی که دارد، انتخاب دریچه منهول بتنی، پاسخ درستی در جهت رفع مشکلات نباشد.
به همین منظور در این مقاله سعی کردیم انواع دریچه منهول را بر اساس جنس و کلاس مقاومتی بررسی کنیم تا با شناخت کامل این تجهیزات و نیازهایی که با آن مواجه هستید، بهترین انتخاب را داشته باشید؛ جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص دریچه منهول و کاربردهای مختلفی که دارد، می‌توانید به وبسایت ما مراجعه کنید.
