سایز استاندارد دریچه فاضلاب
- سایز استاندارد دریچه فاضلاب
- دریچه منهول چیست
- ابعاد و اندازه دریچه منهول چدنی
- انواع دریچه منهول دایره‌ای
- درب منهول مربعی
- دریچه منهول مستطیلی
- مدل‌های دریچه فاضلاب بیضی
- میزان مقاومت دریچه منهول
- انواع جنس درب منهول
- دریچه‌های پلی‌اتیلن
- دریچه‌های منهول بتنی
- دریچه‌های گالوانیزه
- دریچه‌های منهول فلزی
- دریچه منهول چدنی داکتیل
- دریچه منهول چدنی خاکستری
- ترکیب بتن و چدن
- دریچه کامپوزیت GRP
- دریچه کامپوزیت سیمانی
- جمع‌بندی
دریچه‌های منهول فاضلاب یکی از تجهیزات بسیار مهم در خطوط انتقال فاضلاب و نقاط نصب و دسترسی به منهول‌ها هستند.
نصب دریچه منهول چدنی با هدف جلوگیری از صدمات و خطرات احتمالی مانند سقوط انسان‌ها، اتومبیل‌ها و حیوانات به درون این کانال‌های عمودی انجام می‌شود. تولید دریچه‌های منهول بسته به نوع و محل استفاده در سایزهای استاندارد مختلف صورت می‌گیرد.
منهول‌ها کانال‌های عمودی برای دسترسی به خطوط فاضلاب زیرزمینی هستند که با دهانه‌های ورودی مختلفی تولید می‌شوند. دریچه منهول چدنی به‌منظور پوشش‌دهی این ورودی‌ها نصب می‌گردد.
نصب دریچه منهول چدنی به دلایل زیر انجام می‌شود:
جلوگیری از سقوط افراد، به‌ویژه کودکان، به داخل چاه‌های فاضلابی و مخابراتی
جلوگیری از افتادن لاستیک اتومبیل‌ها به داخل آن و وارد آمدن خسارات متعدد به خودروها
جلوگیری از نفوذ گرد و غبار
جلوگیری از نفوذ جانوران موذی به شبکه‌های زیرزمینی
بنابراین، خرید و نصب دریچه منهول چدنی ضروری و بسیار امنیت‌آفرین است. حتماً در هنگام رانندگی در معابر شهری، متوجه برخورد لاستیک‌هایتان با سطوح برآمده‌ای شده‌اید. این سطوح برآمده همان دریچه‌های منهول فاضلاب هستند که نشان‌دهنده وجود شبکه انتقال فاضلاب زیرزمینی و کانال‌های آدم‌رو در آن مسیر است.
ابعاد و اندازه دریچه منهول چدنی
اندازه و ابعاد دریچه منهول چدنی بر اساس استاندارد حفره‌های کانال‌های فاضلاب و زیرزمینی تنظیم و تعیین می‌شود.
به طور کلی، ابعاد دریچه‌های منهول بسته به فرم‌های مختلف به شرح زیر است:
انواع دریچه منهول دایره‌ای
بسته به کانال فاضلاب، قطر این دریچه‌ها می‌تواند از 40 تا 90 سانتی‌متر متغیر باشد. در صورت سفارش اختصاصی برای منهول‌های بزرگ، قطر دریچه‌های دایره‌ای می‌تواند بین 100 تا 120 سانتی‌متر نیز باشد که عمدتاً برای خطوط اصلی فاضلاب استفاده می‌شود.
درب منهول مربعی
این دریچه‌های مربعی بیشتر در خیابان‌ها، پیاده‌روها و برخی معابر گذرگاهی پیاده‌سواره استفاده می‌شوند. ابعاد این مدل‌ها مشابه دریچه‌های دایره‌ای در 6 سایز مختلف 40×40، 50×50، 60×60، 70×70، 80×80 و 90×90 سانتی‌متر طراحی و ساخته می‌شود.
دریچه منهول مستطیلی
مدل‌های مستطیلی غالباً به‌عنوان دریچه کنتور آب شناخته می‌شوند، زیرا در گذشته درپوش کنتورها و محفظه شیرآلات شرکت آب و فاضلاب در خانه‌ها مستطیلی بود. ابعاد دریچه منهول چدنی مستطیلی می‌تواند بین 40 تا 90 سانتی‌متر متغیر باشد و بسته به نیاز پروژه و کارفرمایان متفاوت طراحی شود. مثلا ابعاد درب و طوقه منهول می‌تواند 40×90، 50×90، 40×70، 60×80، 36.5×83 سانتی‌متر و غیره باشد.
مدل‌های دریچه فاضلاب بیضی
انواع دریچه‌های فاضلاب بیضی کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، زیرا حفر کانال‌های فاضلاب به‌صورت بیضی بسیار سخت و زمان‌بر است. نصب این تجهیزات فقط در موارد خاص و با محدودیت‌های فیزیکی انجام می‌شود. معمولاً ابعاد در نظر گرفته شده برای این نوع دریچه منهول بین 20 تا 50 سانتی‌متر است.
استانداردهای مقاومتی دریچه‌های منهول بسته به محل استفاده به صورت زیر هستند.
استاندارد مقاومت A15: این دریچه منهول چدنی تا 1.5 تن قابلیت تحمل بار ترافیکی دارد و برای استفاده در پیاده‌روها و پیست‌های دوچرخه‌سواری مناسب است. دریچه‌های A15 دارای سوراخ‌های متعددی برای بسته و باز شدن مکرر و نفوذ آب‌های سطحی به داخل منهول‌ها هستند.
دریچه‌های B125: این نوع دریچه‌ها دارای درجه مقاومتی متوسط و قابلیت تحمل بار ترافیکی تا 12.5 تن هستند. به همین دلیل برای معابری با تردد اتومبیل‌های سبک شهری و روستایی مناسب‌اند.
درب و طوقه منهول C250: این دریچه‌ها تا 25 تن تحمل ترافیکی دارند و برای فضاهای شهری و روستایی با تردد ماشین‌های با وزن میان‌رده و همچنین تردد محدود ماشین‌های سنگین مناسب‌اند.
درب منهول D400 و E600: این دریچه‌ها به ترتیب تا 40 تن و 60 تن بار ترافیکی را تحمل می‌کنند و برای جاده‌های ترانزیتی و اتوبان‌های مخصوص عبور ماشین‌های سنگین مناسب هستند. همچنین مراکز بارگیری بزرگ و گمرک‌ها باید از این مدل‌ها استفاده کنند.
مدل‌های دریچه فاضلاب F900: این دریچه‌ها برای نصب در باندهای پروازی و فرودگاه‌های بزرگ و کوچک کشور مناسب هستند و تحمل بار ترافیکی تا 90 تن را دارند.
دریچه منهول از جنس‌های مختلفی تولید می‌شود که به شرح زیر است:
دریچه‌های منهول پلی‌اتیلن بسیار سبک هستند و به‌سرعت نصب می‌شوند. این نوع از دریچه‌ها به دلیل مقاومت در برابر زنگ‌زدگی و سهولت در جابجایی برای دریچه‌های فاضلاب و کنتور آب مناسبند.
سرعت ساخت بالا و قیمت ارزان و سهولت تولید ازجمله ویژگی‌های این نوع از دریچه‌های منهول است. مقاومت کم در برابر سیالات اسیدی و گازهای خورنده و وزن زیاد از نقاط ضعف دریچه‌های بتنی محسوب می‌شود.
این نوع دریچه‌ها به دلیل پوشش گالوانیزه در برابر زنگ‌زدگی و خوردگی مقاومند و برای مناطق با رطوبت بالا و محیط‌های خورنده مناسب هستند.
از مزایای دریچه‌های منهول فلزی می‌توان به مقاومت بالا و عمر طولانی آنها اشاره کرد. البته این نوع دریچه، در صورت عدم پوشش مناسب، مستعد زنگ‌زدگی خواهد بود.
دریچه منهول چدنی داکتیل
کیفیت تولید بالا، مقاوم در برابر تغییرات دما و دفرمگی از مزایای دریچه منهول چدنی داکتیل است. این نوع دریچه برای فضاهای شهری به دلیل تحمل بار ترافیکی بالا مناسب به‌شمار می‌رود.
دریچه منهول چدنی خاکستری
استحکام بالا در برابر ضربه و فشار از ویژگی‌های دریچه‌های منهول چدنی خاکستری است. البته این نوع از دریچه‌ها در تماس مداوم با رطوبت مستعد زنگ‌زدگی هستند و از چدن داکتیل سنگین‌ترند.
ترکیب بتن و چدن
مقاومت بالا در برابر ضربه و فشار با ترکیب بتن و چدن به دست آمده است. این نوع از دریچه‌های منهول برای مناطق با تابش شدید آفتاب و نیاز به مقاومت مکانیکی بالا مناسبند.
دریچه کامپوزیت GRP
از ویژگی‌های دریچه کامپوزیت GRP می‌توان به وزن سبک، مقاومت در برابر سایش و اشعه‌های مضر خورشیدی اشاره کرد. دریچه‌های کامپوزیتی برای شبکه‌های آب و فاضلاب، مخابرات و تأسیسات برقی زیرزمینی مناسب به شمار می‌روند.
دریچه کامپوزیت سیمانی
اگرچه چدن بسیار مقرون به صرفه است، سایر مواد برای تولید دریچه‌های منهول مانند فولاد، پلاستیک و دریچه کامپوزیت نیز در تولید منحصربه‌فرد و در عین حال رایج هستند. رایانه‌ها حتی ممکن است در تولید دریچه‌های منهول در ایجاد طرح‌ها و تولید به کمک رایانه، به نام CAD-CAM، نقش داشته باشند. این فناوری به طراحان دریچه‌های منهول اجازه می‌دهد تا الگوهای خود را از قالب‌های پلاستیکی توسط ماشین‌های اتوماتیک برش دهند. این فرآیند برای ساختن این دریچه‌ها تنها چند دقیقه طول می‌کشد.
درحالی‌که آینده تولید دریچه‌های منهول امیدوارکننده به نظر می‌رسد، پوشش‌های منهول امروزی به هنوز هم جالب هستند.
جمع‌بندی
دریچه منهول چدنی بسته به نوع و محل استفاده در سایزهای استاندارد مختلف تولید می‌شوند: دایره‌ای (قطر 40 تا 120 سانتی‌متر)، مربعی (40×40 تا 90×90 سانتی‌متر)، مستطیلی (40 تا 90 سانتی‌متر) و بیضی (20 تا 50 سانتی‌متر). این تنوع سایزی تضمین می‌کند که دریچه‌های منهول برای کاربردهای مختلف، از پیاده‌روهای سبک تا جاده‌های ترانزیتی مناسب باشند.
